Przeciętna polska rodzina planuje w tym roku wydać na święta około 1 600 PLN. Najpopularniejszym miejscem zakupów są hipermarkety i centra handlowe - to główne wyniki badania „Zakupy świąteczne 2009” przygotowanego przez  firmę doradczą Deloitte. Badanie Deloitte pokazuje, że kryzys gospodarczy ma ograniczony wpływ na plan przedświątecznych zakupów większości europejczyków. Wprawdzie ograniczył zawartość kieszeni konsumentów, ale równocześnie nie widać specjalnej drożyzny w sklepach, a w wielu przypadkach ceny żywności nawet spadły. W odczuciach konsumentów Europy Wschodniej załamanie gospodarcze zaczęło być odczuwalne dopiero w tym roku. W przypadku Polski 44 proc. respondentów odczuwa wpływ dekoniunktury gospodarczej na ich osobistą sytuację finansową. Polscy konsumenci są jednak optymistami, gdyż 63 proc. z nich sądzi, że ich sytuacja finansowa poprawi się lub pozostanie bez zmiany a jedynie 21 proc. uważa, że ich sytuacja pogorszy się w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Ten stan zapewne wpłynął na przedświąteczny optymizm.

Ile na zakupy?

- W naszym badaniu analizowaliśmy planowane wydatki przedświąteczne biorąc pod uwagę zarówno budżety przeznaczone na prezenty, jak i kwoty, jakie zostaną przeznaczone na rodzinne i towarzyskie spotkania świąteczne oraz artykuły żywnościowe - mówi Adam Chróścielewski, starszy menedżer w Deloitte. - Celem oszczędności konsumentów nie będą w tym roku żywność i napoje. Przeważająca większość mieszkańców Europy Zachodniej zamierza wydać taką samą kwotę na artykuły spożywcze, co w roku ubiegłym. Podobnie jest w przypadku polskich konsumentów, 85 proc. deklarowało podobne nastawienie - dodaje.

Średni świąteczny budżet gospodarstwa domowego w Zachodniej Europie to w tym roku 700 EUR. Najmniej na wydatki świąteczne zaplanowali Holendrzy - 400 EUR, najbardziej hojni będą w tym roku Irlandczycy, którzy deklarują budżet świąteczny w wysokości 1 110 EUR. Polskie gospodarstwa domowe przeznaczą na tegoroczne świąteczne zakupy łącznie 375 EUR, czyli około 1 600 PLN, z czego 175 EUR (ponad 700 PLN) zaplanowane jest na zakup prezentów, a 120 EUR na zakupy żywnościowe. Pozostałe 80 EUR Polacy przeznaczą na świąteczne spotkania z rodziną i znajomymi - w tym głównie na cele konsumpcyjne. Pod tym względem wyglądamy dość skromnie, bowiem średni świąteczny budżet w krajach Europy Wschodniej to 415 EUR.

Zachowania zakupowe nadal cechuje ostrożność - 2/3 pytanych konsumentów planuje zmianę strategii zakupowej, w związku z sytuacją ekonomiczną. Konsumenci w Europie Zachodniej zamierzają poczynić większe oszczędności i zakupy na przykład na wyprzedażach. Polscy konsumenci w większości odchodzą od zakupów spontanicznych i kładą większy nacisk na pożyteczne prezenty. Detaliści, którym uda się wypromować użytkowe aspekty swoich produktów mogą liczyć na największy sukces podczas tegorocznych zakupów przedświątecznych.

Detaliści, do akcji!

Z badania Deloitte wynika, że aż 33 proc. Polaków nie zaplanowało budżetu na świąteczne wydatki, czyli będzie dokonywało spontanicznych zakupów.

- To był ważny sygnał dla producentów i detalistów, którzy mogą, poprzez odpowiednią ekspozycję produktów w sklepach, czy działania promocyjne, zwiększyć sprzedaż swoich produktów, nawet w ostatniej chwili przed świętami - komentuje Magdalena Jończak, starszy menedżer w dziale konsultingu Deloitte.

Aż 69 % Polaków zamierza kupować głównie towary produkcji krajowej, podczas gdy takie podejście do zakupów ma 59% Europejczyków. Natomiast większość konsumentów w naszym kraju (52%) deklaruje, że podczas zakupów kieruje się bardziej ceną niż innymi względami. Dla połowy Europejczyków, głównie z powodu większego wyboru produktów, jednym z zasadniczych narzędzi do szukania i porównywania produktów oraz ich cen stał się Internet. - Podczas tegorocznych zakupów świątecznych, 27% polskich konsumentów użyje Internetu właśnie w takim celu. Ponadto aż 33% młodych ludzi zadeklarowało, że zrobi w tym roku zakupy w sieci. Polscy konsumenci najczęściej będą przeglądać serwisy aukcyjne, odwiedzi je 65% klientów oraz popularne porównywarki cenowe, z których skorzysta 64% internautów. Natomiast głównym powodem, dla którego polscy konsumenci nie zrobią zakupów w sieci, pozostaje… przyzwyczajenie do oglądania produktów „na żywo”. Tak deklaruje 77% respondentów. Dodatkową barierą w internetowych zakupach jest obawa przez bezpieczeństwem takich transakcji, co deklaruje 60% badanych - podkreśla Magdalena Jończak.

Europejski rynek świątecznych zakupów żywności i napojów zdominują masowe sieci detaliczne. W Polsce ponad połowa konsumentów zrobi zakupy w hipermarketach. Ponieważ Polacy deklarują, że głównym wyznacznikiem tegorocznych zakupów będzie cena, coraz większe uznanie zyskują sklepy dyskontowe, zakupy w nich planowało 14% ankietowanych. Natomiast najmniejszym zainteresowaniem cieszą się delikatesy oferujące produkty żywnościowe.  

Więcej w najnowszym wydaniu dwutygodnika AgroTrendy www.agrotrendy.pl