Parlament Europejski zaproponował usunięcie artykułu 4 oraz uproszczenie procedury zatwierdzania oświadczeń, biorąc pod uwagę jej zbytnią uciążliwość oraz nieproporcjonalność wymagań w stosunku do celu, który można osiągnąć przy użyciu innych środków. Taka propozycja oznacza, iż Parlament podziela obawy przemysłu żywnościowego.
Rada UE udoskonaliła propozycję Komisji Europejskiej, poprzez wprowadzenie we Wspólnym Stanowisku niezbędnych wyjaśnień dotyczących zakresu rozporządzenia, zadań Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), roli świata nauki w ocenie oświadczeń żywieniowych, okresów przejściowych, a także wprowadzając znaczące poprawki we wcześniejszej treści artykułów 4 i 11.
W związku z powyższym, a także biorąc pod uwagę cel, jakim jest uzgodnienie stanowisk oraz poprawek wprowadzonych przez Parlament Europejski oraz Radę, PFPŻ zwraca uwagę na następujące, najważniejsze aspekty, wymagające dalszego dopracowania:
1. ZAKRES: ZNAKI HANDLOWE – Artykuł 1
Wspólne Stanowisko Rady stanowi pozytywny krok, jednak w celu osiągnięcia większej jasności przepisów, celowe wydaje się wykluczenie z zakresu niniejszego rozporządzenia znaków handlowych, objętych już wspólnotowymi przepisami zawartymi w dyrektywie 89/114/WE.
2. DEFINICJA OŚWIADCZEŃ ŻYWIENIOWYCH – Artykuł 2
PFPŻ nie może poprzeć zmiany definicji oświadczeń żywieniowych polegającej na ograniczeniu jej zakresu wyłącznie do oświadczeń “korzystnych”, z następujących przyczyn:
- Sztuczny podział na oświadczenia “korzystne” i “inne niż korzystne”” spowoduje różnice w interpretacji przepisów w poszczególnych państwach członkowskich i ostatecznie może ograniczyć wpływ ujednolicający rozporządzenia (patrz również podpunkt 2);
- Przemysł nadal silnie popiera ujednolicenie przepisów w zakresie wszystkich oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (patrz punkt 4) i z tego powodu nie może zaakceptować prób utrzymania, a nawet wzmocnienia inicjatyw mających na celu uregulowanie sprawy oświadczeń na szczeblu krajowym.
3. PROFILE SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH – Artykuł 4
Wspólne Stanowisko Rady, mimo, że wprowadza znaczne udoskonalenia w postanowieniach artykułu 4, nie zmienia silnie zakazującego charakteru przepisu, którego złagodzenie ma polegać wyłącznie na zastąpieniu słowa “ograniczenia” słowem “warunki”. Utrzymano zatem propozycję, według której będzie można stosować oświadczenia, gdy produkt będzie zgodny z profilami składników odżywczych, natomiast, gdy produkt nie będzie zgodny z profilami, nie będzie możliwości stosowania oświadczeń, nawet jeśli zostanie przedstawione naukowe uzasadnienie. PFPŻ uważa, że ograniczenie stosowania oświadczeń jest nieproporcjonalne i powinno zostać zastąpione przez wprowadzenie dodatkowych warunków ich stosowania. Ponadto istnieją określone artykuły żywnościowe oraz grupy artykułów żywnościowych, w przypadku których profile składników odżywczych mogą być niewykonalne. W tym zakresie PFPŻ proponuje wprowadzenie kryterium wykonalności oraz koncepcji jawności (ujawnienia), która będzie dopuszczać stosowanie oświadczeń, nawet gdy określone profile składników odżywczych nie są spełnione. Podejście oparte na jawności pojawiło się w głosach kilkunastu eurodeputowanych, podczas rozważań poprzedzających pierwsze czytanie projektu rozporządzenia w Parlamencie Europejskim.
4. NAUKOWE UZASADNIENIE OŚWIADCZEŃ – Artykuł 6
Proponujemy znowelizować ten artykuł wprowadzając większy stopień proporcjonalności w procedurze zatwierdzania oświadczeń. Zastąpienie słowa “dane” pojęciem “wiedza” pozwoliłoby wprowadzić większy poziom proporcjonalności w odniesieniu do naukowego uzasadnienia oświadczeń, co umożliwiłoby uwzględnienie ugruntowanej wiedzy naukowej, która nie zawsze opiera się na badaniach klinicznych itd.
5. OŚWIADCZENIA PORÓWNAWCZE – Artykuł 9
Aby oświadczenia porównawcze były korzystne dla konsumenta, ważne jest umożliwienie nie tylko porównania pomiędzy artykułami żywnościowymi z tej samej grupy, lecz również pomiędzy produktami z różnych grup, co wiąże się ze sposobem konsumpcji poszczególnych produktów (np. nie wystarczy porównać zawartość witaminy C w jabłku i w gruszce, gdyż konsument nie zawsze będzie miał możliwość wyboru pomiędzy tymi właśnie owocami. Przykładem może być konsument, który nie lubi mleka i produktów mlecznych lub posiada na nie alergię, jednak potrzebuje spożywać produkty zawierające wapń, w związku z czym, może chcieć porównać szklankę mleka ze szklanką soku pomarańczowego).
6. PROCEDURA ZATWIERDZANIA - Artykuły 10,13,14, 15, 16 oraz 18
Tak jak w przypadku artykułu 6, główną przyczyną wniosku przemysłu o nowelizację w tym obszarze jest potrzeba wypracowania procedury bardziej praktycznej i proporcjonalnej:
- Większa praktyczność oznacza potrzebę zatwierdzenia nie samego sformułowania oświadczenia, lecz uzasadnienia naukowego, tj. relacji pomiędzy spożyciem danego produktu lub jego składnika, a korzyścią zdrowotną.
- Większy zakres proporcjonalności oznacza konieczność dopasowania poziomu sformalizowania, czasu realizacji oraz złożoności procedury do ważności stosowanego oświadczenia. Dlatego też, dla stwierdzeń, które stanowią prostsze oświadczenia zdrowotne, tj. odnoszą się wyłącznie do związku pomiędzy składnikiem odżywczym a funkcją, należy przewidzieć bardziej bezpośrednią procedurę (wynikającą z zasady powiadamiania).
7. OCHRONA DANYCH – Artykuł 20
Niezbędne jest jeszcze większe zapewnienie jasności przepisów tak, aby zagwarantować, ochronę praw własności intelektualnej danego przedsiębiorcy sektora żywnościowego – dlatego proponujemy zmianę sformułowań artykułu 20.
8. ŚRODKI PRZEJŚCIOWE– Artykuł 27
Ważne jest, aby przedsiębiorcy sektora żywnościowego mieli wystarczającą ilość czasu na przystosowanie się do nowych przepisów, dlatego też istnieje potrzeba wprowadzenia 36-miesięcnego okresu przejściowego.
Jest również ważne, dla realizacji głównego celu, którym jest harmonizacja, aby z postanowień artykułu 25 usunąć przepisy o odstępstwach w zakresie krajowych systemów znakowania żywności.
9. ZAŁĄCZNIK: OŚWIADCZENIA ŻYWIENIOWE I WARUNKI ICH STOSOWANIA
Dla zapewnienia spójności postulujemy ujednolicenie wszystkich stosownych punktów załącznika z normami Kodeksu Żywnościowego (Codex Alimentarius).
Odnosząc się do kwestii proceduralnych, proponujemy, aby podczas drugiego czytania w Parlamencie lub w ramach komitologii, znowelizować załącznik dodając pewne oświadczenia oraz zmieniając warunki stosowania innych.
|
