Potrzeba większych i bardziej celowych inwestycji w zrównoważony rozwój opakowań i ich obieg zamkniętyPFPŻ ZP zwraca uwagę MKiŚ, iż opracowanie rozwiązań w zakresie recyklingu (mieszanych) tworzyw sztucznych wymaga zaawansowanych technologii recyklingu (w tym recyklingu chemicznego), które są komplementarne do tradycyjnych technik recyklingu.Polska Federacja Producentów Żywności Związku Pracodawców zwraca uwagę na potrzebę większych i bardziej celowych inwestycji w zrównoważony rozwój opakowań i ich obieg zamknięty.
Recykling mechaniczny nadal pozostaje dobrym rozwiązaniem i pierwszym wyborem, służącym do przetwarzania wielu rodzajów opakowań na nowe surowce wtórne. Jednak opracowanie rozwiązań w zakresie recyklingu (mieszanych) tworzyw sztucznych wymaga zaawansowanych technologii recyklingu (w tym recyklingu chemicznego), które są komplementarne do tradycyjnych technik recyklingu.
Recykling chemiczny rozwiązuje dwa główne problemy: umożliwia przetworzenie wielowarstwowych i mieszanych tworzyw sztucznych oraz dostarcza surowca wtórnego o właściwościach pierwotnych danego surowca, niezbędnego do bezpiecznego użytkowania, w szczególności w zastosowaniach wrażliwych, takich jak opakowania spożywcze. Recykling chemiczny może pozytywnie przyczynić się do zmniejszenia składowania i spalania, o czym świadczy niedawny raport Wspólnego Centrum Badawczego UE (ang. EU Joint Research Centre).
Aby ocenić wkład recyklingu chemicznego w realizację unijnych ambicji, zlecono różne analizy, w tym jedno wykonane przez ww. Centrum. W badaniu dokonano oceny cyklu życia tworzyw sztucznych, porównując różne scenariusze wycofania z eksploatacji odpadów z tychże tworzyw. Wniosek z przeprowadzonych badań mówi, że biorąc pod uwagę wpływ na zmiany klimatyczne, gospodarowanie odpadami z tworzyw sztucznych w drodze pyrolizy powoduje wyższe emisje niż recykling mechaniczny. Jednak wydaje się, że jest to rozwiązanie preferowane ponad odzysk energii (tj. spalanie), a także zmniejsza ono zużycie pierwotnych surowców kopalnych.1
Mając na uwadze intensywne prace, toczące się na szczeblu europejskim, chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na tworzone w UE zasady pomiaru zawartości materiałów z recyklingu w tworzywach sztucznych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, a także na to, jak zasady te mogą wpłynąć na obieg zamknięty opakowań w sektorze spożywczym.
Firmy wspierając plany rozwoju zamkniętego obiegu opakowań w gospodarce prowadzą aktywne prace wspierające ten kierunek i sukcesywnie przeprojektowują swoje opakowania elastyczne w taki sposób, aby nadawały się do recyklingu, a także pozyskują materiały z recyklingu, na ile są one dostępne. Warunkiem spełnienia zobowiązań firm oraz ambicji UE w tym zakresie jest istnienie funkcjonującej infrastruktury recyklingu oraz otoczenia regulacyjnego, które umożliwi skuteczny i wydajny recykling opakowań z tworzyw sztucznych, w tym elastycznych tworzyw sztucznych.
Projekt zasad pomiaru materiałów z recyklingu w tworzywach sztucznych, który został omówiony przez Techniczny Komitet Doradczy (TAC) ds. Odpadów, sugeruje zasadę alokacji bilansu masy „wyłącznie polimerów”. Przyjęcie takiego podejścia będzie miało negatywny wpływ na wdrażanie recyklingu chemicznego – technologii, która będzie niezbędna, by elastyczne opakowania z tworzyw sztucznych do kontaktu z żywnością osiągnęły docelową zawartość materiałów z recyklingu określoną w procedowanym projekcie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 i dyrektywę (UE) 2019/904 oraz uchylającego dyrektywę 94/62/WE (PPWR). Recykling chemiczny może dostarczyć materiały z recyklingu o jakości zbliżonej do tworzyw pierwotnych, w klasie „spożywczej”, która jest jedyną klasą akceptowaną przez EFSA do bezpiecznego zastosowania do celów wrażliwych na kontakt, takich jak nasze opakowania do żywności.
Bazując na dostępnej wiedzy, jesteśmy przekonani, że recykling mechaniczny jest najlepszym rozwiązaniem do recyklingu różnych rodzajów opakowań i wytwarzania nowych surowców wtórnych. Jeżeli jednak elastyczne tworzywa sztuczne mają wrócić do kontaktu z żywnością, to większość z nich nie może zostać poddana recyklingowi mechanicznemu. W związku z tym zaawansowane technologie recyklingu, w tym recykling chemiczny, uznajemy za technologie niezbędne, które muszą uzupełniać tradycyjny recykling mechaniczny. Recykling chemiczny pozostawia większy ślad węglowy niż recykling mechaniczny, jednak jest znacznie lepszy od spalania,2 które chcielibyśmy wyeliminować, jako metodę zagospodarowania odpadów po opakowaniach elastycznych.
Aby recykling chemiczny miał szansę wesprzeć producentów wykorzystujących zwłaszcza elastyczne opakowania z tworzyw sztucznych w osiągnięciu docelowej zawartości materiałów z recyklingu i odejściu od tworzyw sztucznych wytwarzanych z paliw kopalnych, potrzebne jest podejście do bilansu masy, które jest rzetelne i możliwe do praktycznego zastosowania. PFPŻ ZP popiera zastosowanie metody bilansu masy (z wyłączeniem paliwa) z podejściem kredytowym, która zapewnia ekonomicznie opłacalną oraz zrównoważoną metodę rozliczeniową dla technologii recyklingu chemicznego, takich jak piroliza.
Podejście wyłączające paliwa daje niezbędną elastyczność, która pozwoli szybko skalować technologię, podczas gdy inne metody, np. alokacja „wyłącznie polimerów”, wymagałyby takiej skali inwestycji oraz dostaw materiałów, które byłyby realnie niemożliwe. Krótko mówiąc, ilość odpadów, jaką trzeba byłoby dostarczać do zakładu recyklingu działającego zgodnie z alokacją bilansu masy „wyłącznie polimerów” byłaby zbyt duża, a ostateczna cena materiału z recyklingu byłaby zbyt wysoka dla przedsiębiorstw z sektora szybko zbywalnych towarów konsumpcyjnych. W efekcie technologia nie będzie się rozwijać, a firmy nie będą w stanie osiągnąć nowej, docelowej zawartości materiałów z recyklingu i kontynuować prac nad zamkniętym obiegiem opakowań oraz dekarbonizacją.
W związku z tym, PFPŻ ZP wystąpiło do MKiŚ o wyrażenie przed Komisją Europejską poparcia dla metody bilansu masy z wyłączeniem paliwa, z podejściem kredytowym, oraz zgłosiło sprzeciw wobec zastosowania zasady alokacji „wyłącznie polimerów”.
