Prezydencja niemiecka, pod kierunkiem minister rolnictwa Julii Kloeckner, przedłożyła do dyskusji 2 ważne tematy WPR – dotyczące zielonej architektury w rolnictwie oraz nowego modelu wdrażania polityki rolnej po 2020 r. 

Minister Ardanowski podkreślił, że nie negując zrównoważonego podejścia do produkcji rolnej należy większym ambicjom środowiskowym zapewnić odpowiednie wsparcie.

– Jako działania najefektywniejsze i najistotniejsze dla spełniania wymogów środowiskowych i klimatycznych, uważamy instrumenty II filara: działania środowiskowo-klimatyczne, modernizację gospodarstw i doradztwo. Eko-schematy powinny być jedynie uzupełnieniem działań środowiskowych II filara. Dlatego jesteśmy przeciwni ustalaniu limitu wydatków na eko-schematy w filarze I – podkreślił minister i dodał, że taki limit nie daje gwarancji lepszego ukierunkowania na środowisko,  może za to nieść ryzyko utraty niewykorzystanych środków. Dodatkowo komplikuje to wdrażanie tego instrumentu.

Polska podtrzymuje konieczność wyłączenia małych gospodarstw z systemu kontroli warunkowości, tak jak jest to obecnie.

Zarówno państwa członkowskie jak i prezydencja podtrzymują chęć uzyskania porozumienia tzw. ogólnego podejścia do ram prawnych WPR w październiku br., by Rada mogła rozpocząć negocjacje z Parlamentem Europejskim. 

Grupa 15 państw, w tym Polska, przedłożyła pod obrady deklarację na temat potrzeby rozwoju uprawy roślin białkowych w UE. Wnioskowano, aby  w ramach reformy WPR, dostosowano wsparcie związane z produkcją dla roślin strączkowych i rozszerzono wykaz kwalifikujących się upraw.

Minister Ardanowski powiedział, że Polska wielokrotnie wnioskowała o zwiększenie produkcji białka, w tym bez GMO w Europie, dlatego popiera wspólne stanowisko przedstawione przez Francję, dotyczące wsparcia produkcji roślin białkowych w ramach przyszłej Wspólnej Polityki Rolnej.

– Program rozwoju produkcji białek roślinnych stanowi sposób efektywnego podejścia do wielu wyzwań środowiskowych i klimatycznych stojących przed rolnictwem europejskim, wskazanym w strategiach „Od pola do stołu” i „Bioróżnorodności” – mówił szef polskiego resortu rolnictwa

W punkcie dotyczącym kwestii rolnych związanych z handlem, KE przedstawiła informację o bieżących zagadnieniach w handlu międzynarodowym produktami rolnymi. Komisarz Wojciechowski podkreślił, że pandemia COVID-19 spowodowała zakłócenia w handlu światowym, ale bezpieczeństwo żywnościowe nigdy nie było zagrożone. Po początkowych problemach udało się w ramach procesów G-20 oraz WTO zachować handel międzynarodowy.

Minister Ardanowski podkreślił, że należy dążyć  do zwiększenia produkcji lokalnej i skracania łańcuchów dostaw.

– Trzeba znaleźć równowagę między tymi dwoma aspektami.  Ponadto istnieje  konieczność zapewnienia spełniania przez produkty importowane do UE takich samych standardów, jakie stawiane są unijnym producentom  - powiedział  Ardanowski.

Pogląd ten, podczas posiedzenia AGRIFISH poparli ministrowie rolnictwa innych krajów UE..

– Odnosząc się do możliwych konsekwencji brexitu dla unijnego handlu towarami rolnymi, z zaniepokojeniem odnotowaliśmy informacje, iż Komisja skłania się ku opcji rezygnacji przez UE z możliwości korzystania z kontyngentów taryfowych WTO w dostępie do rynku Zjednoczonego Królestwa (UK), nawet w scenariuszu braku porozumienia
w negocjacjach dwustronnej umowy o wolnym handlu – wskazał minister Ardanowski.

Minister zaznaczył, że taki scenariusz (brak umowy o wolnym handlu z UK oraz brak dostępu do brytyjskich kwot WTO) oznaczałby, że kraje UE miałyby gorsze warunki dostępu do rynku UK niż kraje trzecie, które mają prawo eksportowania swoich produktów na rynek UK z wykorzystaniem kwot WTO. Kwestia ta ma szczególnie duże znaczenie dla możliwości dostępu do brytyjskiego rynku towarów rolnych, objętych potencjalnie wysokimi stawkami celnymi, jak np. mięso i przetwory mięsne, produkty mleczne, cukier i przetwory cukiernicze.

Na wniosek delegacji Czech oraz Niemiec ministrowie omawiali sytuację na rynku wieprzowiny w związku pojawieniem się przypadków ASF u dzików w Niemczech. 

– Afrykański pomór świń od kilku lat powoduje problemy na rynku wieprzowiny, skutkując w wymiarze ekonomicznym stratami o znacznych rozmiarach w państwach członkowskich UE. Wielokrotnie podnosiłem ten temat na posiedzeniach Rady – przypomniał minister Ardanowski.

Szef polskiego resortu rolnictwa wskazał, że konieczna jest większa aktywność Komisji Europejskiej w rozmowach z głównymi partnerami handlowymi Unii Europejskiej, takimi jak Chiny, Japonia i Korea Pd, żeby w przypadku chorób zwierzęcych akceptowały one europejskie rozwiązania dotyczące regionalizacji.

Polska od kilku lat dotknięta jest restrykcjami eksportowymi ze względu na występowanie ASF w części naszego terytorium. Ostatnie przypadki ASF, wykryte u kilku dzików na terytorium Niemiec, nie sprzyjają poprawie sytuacji.

– Ubolewam wobec każdego przypadku ASF w kolejnych krajach europejskich, ale dopiero, gdy uznamy, że jest to choroba wspólna dla całej UE i że cała wspólnota musi ponieść odpowiedzialność za jej zwalczanie i skutki gospodarcze, można będzie myśleć o przełomie w jej zlikwidowaniu – podkreślił minister Ardanowski.

– Pragnę zapewnić, że ograniczanie rozprzestrzeniania się ASF pozostaje dla Polski działaniem priorytetowym – zaznaczył Jan Krzysztof Ardanowski.

Rozszerzający się zasięg występowania ASF na terenie UE, jak również towarzyszące temu utrudnienia w handlu wieprzowiną z krajami trzecimi, skutkują niełatwą sytuacją unijnych producentów świń.

– Polska wielokrotnie zwracała uwagę na ciężką sytuację producentów, przetwórców i eksporterów wieprzowiny, dlatego wnioskuję o pilne wsparcie dla tego sektora – podkreślił polski minister.

Podczas przerwy w obradach zostało podpisane Memorandum o porozumieniu między Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Republiki Cypryjskiej o współpracy w dziedzinie rolnictwa i rozwoju wsi.

Ze strony polskiej Memorandum podpisał minister Jan Krzysztof  Ardanowski, natomiast ze strony Cypru – minister Costas Kadis.

Memorandum obejmuje szeroki zakres współpracy w obszarach nauki i technologii w dziedzinie rolnictwa i rozwoju wsi, a także wzmocnienie w tej sferze współpracy dwustronnej Polski i Cypru.

Planowane jest powołanie wspólnej grupy roboczej w celu opracowania długoterminowych programów współpracy w rolnictwie oraz prowadzenia dwustronnych projektów w rolnictwie i na obszarach wiejskich. 

Źródło: MRiRW.