Jak poinformował we wtorek PAP dyrektor Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ), profesor Andrzej Kowalski, sytuacja na rynku zbóż jest dynamiczna - wszystkie prognozy zbiorów w Polsce i na świecie są z tygodnia na tydzień korygowane w dół, a ceny idą w górę.

Instytut jeszcze na wiosnę szacował, że w tym roku zbiory zboża będą niższe o 10 proc. od ubiegłorocznych. W ub.r. zebrano 29,8 mln ton ziarna. Prof. Kowalski wyjaśnił, że przyczyną spodziewanych niższych tegorocznych zbiorów jest m.in. niekorzystna pogoda, głównie opady deszczu.

"Jestem przekonany, że na jesieni sytuacja się uspokoi. Ceny pszenicy będą wyższe niż w poprzednich latach, ale nie będą tak wysokie jak w 2007 r. Jeżeli nic nadzwyczajnego się nie wydarzy, to dobrej jakości pszenica konsumpcyjna po żniwach może kosztować 670-700 zł/t" - powiedział.

Ceny zbóż w Polsce w ostatnich latach wahały się. W sezonie 2005/2006 za tonę pszenicy rolnik mógł otrzymać średnio 350-400 zł. W sezonie 2007/2008 r. za ziarno to płacono już 800-920 zł za tonę. Eksperci twierdzili wtedy, że wysokie ceny zbóż spowodowane były spekulacjami rynkowymi. W sezonie 2009/2010 cena spadła do 450-500 zł za tonę.

Na początku br. pszenica kosztowała w kraju średnio 470 zł za tonę, a na przełomie lipca i sierpnia rolnicy sprzedawali tonę tego ziarna już po 540-680 zł, w zależności m.in. od regionu.

Ceny ziarna rosną na wszystkich giełdach światowych. Np. na paryskiej giełdzie Matif cena pszenicy - z dostawą na listopad - kształtuje się na poziomie 890 zł/t, na giełdzie w Londynie - 766 zł/t, a w Chicago - 880 zł/t.

Kowalski uważa, że spadek zbiorów nie powinien spowodować "radykalnych ruchów cen zbóż na rynku krajowym", ponieważ w ten sezon wkroczyliśmy z dużymi zapasami, podobnie jak Unia Europejska i świat. Tłumaczył, że np. w Stanach Zjednoczonych, które są największym graczem na rynku, w tym roku, po raz trzeci z rzędu, zapowiadają się bardzo wysokie zbiory zbóż. USA mają ponadto duże zapasy.

Niższe zbiory będą w Rosji i na Ukrainie, ale jeszcze przed sezonem mówiło się, że Rosja ma spore rezerwy zbóż i może zdestabilizować rynek, sprzedając je. Dodał, że nie wiadomo, czy Rosja i Ukraina, mając trudną sytuację gospodarczą, nie zdecydują się na sprzedaż zapasów, co może wpłynąć na spadek cen na światowych giełdach.

W opinii Kowalskiego to co się dzieje obecnie - szybki wzrost cen zbóż na światowych giełdach - jest działaniem spekulacyjnym. Samo takie zjawisko, jak mówił, nie jest negatywne. Zaznaczył, że w dłuższym czasie wpływa ono na stabilizację cen. Jeżeli spekulant kupuje, to "zdejmuje" część towaru z rynku i ceny rosną, a gdy sprzedaje towar przy wysokich cenach, to jest dodatkowa podaż i cena spada - wyjaśnił. Przyznał jednak, że jeżeli takie działania prowadzone są na dużą skalę, to zakłócają relacje rynkowe.

Zdaniem dyr. Kowalskiego, wzrost cen w Polsce jest nie do końca uzasadniony, gdyż w magazynach rolników i różnych firm są jeszcze zapasy ubiegłorocznego zboża.

Instytut wyliczył, że na początku tego sezonu w magazynach znajdowało się ok. 5,5 mln ton ziarna, czyli o ponad 2 mln ton więcej niż rok wcześniej. Z danymi tymi nie zgadza się jednak m.in. Krajowa Federacja Producentów Zbóż, która twierdzi, że zapasy zbóż są minimalne, o czym świadczy mała podaż ziarna.

Kowalski podkreślił, że Instytut co roku przygotowuje bilans zbóż w oparciu o te same metody liczenia i nie jest możliwa tak duża pomyłka.

(Źródło: PAP, portalspozywczy.pl)